Fancine Enraizadas, xa o temos aquí!!!

Enraizadas 2025.pdf de Maria del Camino

O traballado nos tres centros educativos en Enraizadas (CEIP de Andrade, o CEIP Mosteiro de Caaveiro e o CPI Plurilingüe Virxe da Cela Virxe da Cela) ten a súa posta en común neste Fancine en prol da igualdade. 

Observa, pregunta e reflexiona e se precisas máis información non dúbides en consultar ao alumnado perticipante. 

No CPI Plurilingüe Virxe da Cela Virxe da Cela temos o alumnado do 5º curso da Ed. Primaria. 

Radio cun sorriso: Previr a violencia sexual, parte da saúde

 “Radio cun sorriso” é unha iniciativa do CPI Virxe da Cela para traballar na consecución dos obxectivos de desenvolvemento sostible (ODS) e o benestar empregando a radio como unha ferramenta de aprendizaxe e cambio social en colaboración con Agaresco (Asociación Galega de Comunicación para o Cambio Social).

O alumnado do 5º curso de EP desenvolveu as súas competencias comunicativas a través do diálogo e da reflexión sobre os temas que máis lles preocupan, sempre dende unha perspectiva positiva e tentando achegar solucións. Cómpre dicir que as temáticas enfocáronse cara o tratamento dos ODS partindo da análise e posta en valor da realidade contextual do alumnado e contando con referentes significativos da súa realidade para enfocala despois cara a unha visión máis global. Neste caso camiñamos cara a valoración e a consecución do  Obxectivo 3: Garantir unha vida sa e promover o benestarpara todos en todas as idades.

Imaxe autoeditada a partir dun dos momentos da actividade.

A través da micro-experiencia “Radio cun sorriso”, 15 alumnos e alumnas de 5º EP reflexionaron, investigaron e tiraron conclusións sobre a importancia de evitar a violencia sexual e das consecuencias que pode chegar a ter unha persoa que presente problemáticas relacionadas con dita temática. Para darlle visibilidade ás súas inquedanzas, empregaron a radio como soporte e elaboraron un programa radiofónico que inclúe a presentación do tema, unha entrevista con recomendacións dunha profesional e as reflexións do grupo sobre o tema.

LUCES

Coñecer para comprender

Nunha experiencia educativa dirixida ao alumnado de Educación Primaria, decidimos investigar sobre un tema que debe tratarse con moito coidado, pero sen medos: o abuso sexual.

Coñecer é o primeiro paso para previr. Para iso, entrevistamos a unha sexóloga e educadora emocional, que leva anos traballando con nenos e nenas, familias e centros educativos para garantir espazos seguros. Forma parte de ASEIA (Asociación para a Saúde Emocional na Infancia e na Adolescencia) é unha asociación especializada na atención integral en saúde emocional e mental comunitaria dos nenos, adolescentes e as súas familias.

Así, Vanessa Rodríguez Pousada explícanos que estamos ante violencia sexual cando unha persoa obriga ou convence a un neno ou nena a facer cousas que teñen que ver co corpo ou a sexualidade e que non son adecuadas nin legais. A miúdo, estas situacións ocorren en segredo, e por iso é tan importante aprender a recoñecelas e saber pedir axuda.

CÁMARA

Que situacións actuais no noso arredor nos preocupan?

Neste punto tratamos de poñer en valor as aplicacións educativas da prevención. Así pois, así como o Smart Film cambia de transparente a opaco para protexer a intimidade, nós tamén podemos poñer barreiras de protección ao coñecemento e á confianza.

Onde podemos aplicar esta aprendizaxe?

• No colexio: Aprendendo que temos dereito a dicir “non”.
• Na casa: Falando con persoas adultas de confianza.
• Coas amizades: Aprendendo a escoitar e axudar sen xulgar.

ACCIÓN

Que aprendemos e que podemos facer?

Estas son algunhas das preguntas que lle fixemos á sexóloga:

- Por que é importante falar do abuso sexual aínda que sexa incómodo?

- Que sinais nos poden facer sospeitar que algo non vai ben?

- Que debe facer un neno ou nena se lle pasa algo así?

- Como podemos facer para que os colexios sexan espazos máis seguros?

- Pode o corpo dicirnos cousas aínda que non saibamos explicar con palabras?

Esta actividade permítenos comprender que: o noso corpo é noso, temos dereito á privacidade e non hai secretos malos que teñamos que gardar se nos fan dano.

Polo tanto, as accións que podemos facer son: falar abertamente sobre sentimentos e límites, coñecer os nosos dereitos como nenos e nenas e crear espazos de confianza no colexio e na casa.

                                                                    

Desta forma, como o cristal que se volve opaco para protexernos da vista, a educación sexual infantil axuda a crear protección emocional fronte a situacións perigosas.

Escoitade o programa e veredes como o abuso sexual non debe ser un tema tabú. Co apoio de profesionais como Vanesa, podemos ensinar ás novas xeracións a coidarse, a falar e a pedir axuda.

Ao tempo, xa temos a nosa experiencia no Mapa de experiencias para a cidadanía global. 

Imaxe do mapa do Cenit onde se recolle a experiencia.

Temos dereito!!!: Cinema con perspectiva.

Deseño de Maria del Camino

                         Temos dereito!!! Curta realizada polo alumnado de 5º curso da Ed. Priamria pola igualdade.

Este curso participamos no programa “Cinema con perspectiva”, unha proposta da Consellería de Educación da Xunta de Galicia creada para dotar de recursos aos centros educativos públicos para á consecución da igualdade efectiva e de dereitos entre homes e mulleres, á prevención da violencia de xénero e ao respecto pola diversidade afectivo-sexual.

Toda unha oportunidade para o alumnado de 5º de primaria para aprender a través da creatividade audio-visual con perspectiva crítica. 

A proposta ven da man da Asociación FICBUEU que ademais de organizar o Festival Internacional de Cine de Bueu, promove numerosas accións relacionadas directamente coa cultura cinematográfica e co seu potencial educativo. 

Desta forma, o alumnado de 5º curso fixo a súa primeira produción audiovisual desenvolvendo as súas competencias persoais e sociais cunha proposta creativa e crítica ante situacións que non son xustas nin éticas.

O primeiro paso para evitalas é ser conscientes de que suceden na vida cotiá.

                        

Fanzine: Enraizadas

 Neste último obradoiro reflexionamos sobre os contidos traballados e creamos o noso propio fanzine. 

Os fanzines son revistas de escasa tirada e distribución, feita con poucos medios por persoas aficinonadas a distintos temas.

 A través desta publicación caseira, o alumnado de 5º curso da Ed. Primaria creou de forma colaborativo dos diferentes centros participantes na actividade unha publicación que repartiremos nos diferentes centros da iniciativa. 

Creatividade  a partir dunha idea e a través de debuxos, collage, fotos, textos, comic da que pronto teremos o resultado.

Imaxe de portada do Fanzine elaborado polos tres centros educativos.

Conversa Enraizadas

Imaxe autoeditada da xornada.

Segundo obradoiro desta proposta da Asociación EuroEume que en colaboración coa oficina para a igualdade de xénero da UDC contamos coa presenza dunha persoa experta que adica a súa vida profesional a investigar sobre distintas temáticas vencelladas á soberanía alimentaria, a custodia do territorio ou os coidados e comunidade.